top of page

Sahte imza hangi suça girer? Sahte imzanın cezası ne kadar? Başkasının yerine imza atmanın cezası nedir? TCK 207 şikayete bağlı mı? Sahte imza nerede incelenir?

Özel evrakta (belgede) sahtecilik, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 207. maddesinde düzenlenmiş bir suçtur ve kamu güvenine karşı işlenen suçlar arasında yer alır. Bu suç, kişiler arasındaki hukuki ilişkilerde kullanılan ve hukuki delil niteliği taşıyan özel belgelerin sahte bir şekilde düzenlenmesi, değiştirilmesi veya kullanılması durumunda meydana gelir. Sahtecilik suçu, toplumsal düzeni zedeleyici ve hukuki güvenliği tehdit edici bir özelliğe sahip olduğu için ciddi sonuçlar doğurur. Bu nedenle özel evrakta sahtecilik suçu, yargı kararlarında sıkça tartışılan ve üzerinde durulan bir konudur. Özel evrakta sahtecilik suçu, bireyler arasındaki güven ilişkisini zedeleyen bir suç olduğu gibi, ekonomik ve ticari düzeni de tehdit eden bir suç tipi olarak değerlendirilir.




Evrakta (Belgede) Sahtecilik Nedir? (TCK 207)

Özel evrakta (belgede) sahtecilik suçu, hukuki değeri bulunan bir özel belgenin sahte olarak düzenlenmesi, değiştirilmesi ya da sahte olduğunu bilerek kullanılmasıyla oluşur. Suçun tanımı gereği, bu belgenin yazılı, okunabilir ve hukuki anlamda bir değer taşıması gerekir. TCK 207. madde kapsamında değerlendirilen bu suç, sahte olarak düzenlenen belgenin yanıltıcı olması ve bu yanıltma sonucunda bir hukuki sonucun doğmasını sağlayan bir nitelik taşıması ile oluşur.

Özel evrakta sahtecilik suçu ile resmi evrakta sahtecilik suçu arasındaki temel fark, sahteciliğe konu olan belgenin niteliğidir. Resmi belgede sahtecilik suçunda, sahtecilik yapılan belge kamu görevlisi tarafından düzenlenmiş olmalıdır. Ancak özel belgede sahtecilik suçunda, belgenin resmi niteliği bulunmasa da, hukuki bir değeri olmalıdır. Özel belgeler, bireyler arasındaki ilişkileri düzenlemek amacıyla kullanılan belgelerdir ve bu belgelerin hukuki anlamda bir delil oluşturabilmesi için sahtecilik yapılması suçu oluşturur.

Özel Evrakta Sahtecilik Suçunun İşlenme Şekilleri

TCK 207. madde, özel belgede sahtecilik suçunun üç farklı seçimlik hareketle işlenebileceğini düzenler. Bu seçimlik hareketler şunlardır:

  1. Özel bir belgenin sahte olarak düzenlenip kullanılması: Fail, sahte bir özel belge düzenleyerek bunu kullanır. Örneğin, sahte bir kira sözleşmesi hazırlayıp, bu belgeyi vergi dairesine sunmak bu suçun bir örneğidir. Sahte olarak düzenlenen belgenin hukuki sonuç doğurması zorunludur.

  2. Gerçek bir özel belgenin başkalarını aldatacak şekilde değiştirilerek kullanılması: Mevcut ve gerçek bir özel belgenin, hukuki sonuç doğuracak şekilde değiştirilmesi ve bu belgenin kullanılmasıdır. Örneğin, bir fatura üzerinde tarih değiştirilerek bu faturanın yeniden kullanılması, bu suçu oluşturur.

  3. Sahte olduğunu bilerek özel belgeyi kullanma: Bu seçimlik hareket, daha önce başka biri tarafından sahte olarak düzenlenmiş veya değiştirilmiş bir özel belgenin, fail tarafından kullanılması ile suçun oluşmasını sağlar. Örneğin, sahte olduğunu bildiği bir noter onaylı belgeyi başka bir işlem için kullanmak bu suçun oluşmasına neden olur.

Yukarıda belirtilen bu üç seçimlik hareketten herhangi biriyle suç işlenebilir. Aynı belgenin farklı zamanlarda kullanılması durumunda ise fail tek bir ceza ile cezalandırılır.

Özel Evrakta Sahtecilik Suçunda Şikayet Süresi ve Dava Zamanaşımı

Türk Ceza Kanunu’nun 73. maddesine göre, bazı suçlar şikayete bağlı olarak soruşturulabilir. Ancak, özel belgede sahtecilik suçu, şikayete bağlı suçlardan değildir. Bu nedenle, mağdurun bu suçtan dolayı şikayetçi olması zorunlu değildir. Savcılık, suçun öğrenilmesi halinde re'sen soruşturma başlatabilir.

Dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Bu süre içinde suç bildirilmezse zamanaşımı dolmuş olur ve ceza davası açılamaz. Suç ne zaman bildirilirse bildirilsin, mağdur (müşteki) davaya müdahil olarak katılma hakkına sahiptir.

Özel Evrakta Sahtecilik Suçunun Unsurları

Özel evrakta sahtecilik suçu, resmi belgede sahtecilik suçuna göre bazı farklılıklar gösterir. Özellikle, suçun unsurları açısından şu noktalar dikkate alınmalıdır:

  1. Belgenin Kullanılması Zorunluluğu: Özel evrakta sahtecilik suçunda belgenin mutlaka kullanılması zorunludur. Yani, sahte olarak düzenlenen bir belge yalnızca düzenlenmiş olmakla suç oluşturmaz; bu belgenin hukuki bir işlemde kullanılması gerekmektedir.

  2. Özel Belgenin Sahte Olarak Düzenlenmesi ve Kullanılması Suçu (TCK 207/1): Failin sahte bir özel belge düzenlemesi ve bu belgeyi kullanması suçun temel unsurudur. Örneğin, bir kişinin sahte bir kira sözleşmesi düzenleyip bu sözleşmeyi başka bir kişiye ibraz etmesi, bu suçu oluşturur.

  3. Gerçek Belgenin Aldatıcı Şekilde Değiştirilmesi ve Kullanılması Suçu (TCK 207/1): Gerçek bir belgenin, aldatma amacıyla değiştirilip hukuki işlemlerde kullanılması da bu suçun oluşmasını sağlar. Örneğin, bir faturanın üzerindeki tarihin değiştirilmesi ve bu faturanın yeniden kullanılması, bu suçun işlenişine örnektir.

  4. Sahte Olduğu Bilinen Özel Belgenin Kullanılması (TCK 207/2): Fail, sahte olduğunu bildiği bir özel belgeyi hukuki bir işlemde kullanarak suçu işler. Bu durumda, fail belgenin sahte olduğunu bilerek hareket etmelidir.

Hangi Belgeler Özel Evrakta Sahtecilik Suçunun Konusu Olabilir?

Özel evrakta sahtecilik suçunun konusu olabilecek belgeler şunlardır:

  • Dilekçeler

  • Faturalar

  • İşe giriş bildirgeleri

  • Kira sözleşmeleri

  • Alım-satım sözleşmeleri

  • Adi senetler

  • Özel doktor raporları ve reçeteler

  • Gider pusulaları

  • Apartman makbuzları

Ayrıca, bono, çek, poliçe gibi kambiyo senetleri de özel belge niteliğinde kabul edilir. Ancak, kambiyo senetleri (TCK md. 210) resmi belge olarak kabul edilir ve bu durumda resmi belgede sahtecilik suçu söz konusu olur. Örneğin, bir noter onaylı kira sözleşmesi özel evrak niteliğinde olup, noter onayı resmi belge sahteciliği kapsamında değerlendirilmeyebilir.

Özel Evrakta Sahtecilik Suçunun Şartları ve Unsurları

Bu suçun işlenmesi için bazı şartlar ve unsurların bulunması gerekir:

  1. Belgenin Yazılı Olması: Özel belgede sahtecilik suçunun konusu mutlaka yazılı bir evrak olmalıdır. Bu evrakın okunabilir, anlamlı bir bütünlük taşıması ve hukuki bir sonuç doğurabilecek nitelikte olması gerekir. Sözlü beyanlar veya elektronik belgeler bu suçun konusu olamaz.

  2. Belgenin Hukuki Değere Sahip Olması: Belgenin hukuki bir anlam taşıması gerekir. Hukuki bir delil niteliği olmayan, anlamsız veya belgenin bir değeri olmayan evraklar bu suça konu olamaz. Örneğin, hukuki bir ilişkiyi belgelemeyen basit bir not, özel evrakta sahtecilik suçunun konusu olamaz.

  3. Düzenleyicisinin Anlaşılabilir Olması: Suç konusu olan belgenin kimin tarafından düzenlendiği, imzalar veya yazılı bilgilerle anlaşılmalıdır. Düzenleyicinin adı veya imzası belgenin üzerinde olmalıdır. Örneğin, imza atılmamış bir belge ya da kim tarafından düzenlendiği anlaşılmayan bir belge bu suça konu olmayabilir.

Özel Evrakta Sahtecilik Suçunun Zarar İhtimali

Bu suç, zarar ihtimali taşıyan bir suçtur. Belge sahteciliği suçu, kamu güvenini zedeleyen bir suçtur ve zarar doğurma ihtimali taşır. Ancak, belgenin somut bir zarara yol açması gerekmez. Suçun işlenmesi için zarar doğurma potansiyelinin bulunması yeterlidir.

Belgenin Aldatma Yeteneği ve Suçun Unsurları

Her sahtecilik suçunda olduğu gibi, özel evrakta sahtecilik suçunda da belgenin aldatma yeteneğine sahip olması aranır. Bu aldatma yeteneği, belgenin içeriği ve düzenleniş şekliyle bağlantılıdır. Belgede yapılan sahteciliğin, ilk bakışta anlaşılabilir olup olmaması önemlidir. Eğer sahtecilik ilk bakışta anlaşılır bir düzeydeyse, bu durumda aldatma yeteneğinden bahsedilemez ve suç oluşmaz.

Özel Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek Suçu (TCK 208)

TCK 208. madde, özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek suçunu düzenler. Bu suç, bir belgenin hukuki sonuç doğurmasını engellemek amacıyla fiziksel olarak bozulması, yok edilmesi ya da saklanması durumunda oluşur. Örneğin, bir kira sözleşmesini yırtmak veya bir vasiyetnameyi yakmak bu suça örnek olabilir. Bu suçun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.

Özel Evrakta Sahtecilik Suçu Cezası

TCK 207. madde kapsamında özel evrakta sahtecilik suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Bu ceza, suçun işleniş şekline ve failin durumu gibi unsurlara göre belirlenir. Eğer suç, bir hukuki ilişkiye dayalı olarak işlenmişse, cezada yarı oranında indirim yapılabilir (TCK md. 211).

Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Eğer failin cezası 2 yıl veya daha az süreli bir hapis cezasıysa, mahkeme bu cezayı adli para cezasına çevirebilir. Ayrıca, hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı da verilebilir. Bu durumda, ceza 5 yıl boyunca denetim süresine tabi tutulur. Eğer bu süre içinde fail başka bir suç işlemezse, ceza hiç uygulanmamış sayılır. Ayrıca, cezanın ertelenmesi de mümkündür.

Özel Evrakta Sahtecilik Suçunda Zamanaşımı ve Uzlaştırma

Özel evrakta sahtecilik suçu, takibi şikayete bağlı suçlar arasında yer almaz. Dolayısıyla, savcılık dava zamanaşımı süresi içinde her zaman soruşturma başlatabilir. Suçun temel dava zamanaşımı süresi 8 yıldır ve bu süre içinde her zaman şikayetçi olunabilir. Ancak bu suç, uzlaşma kapsamına girmez.

Örnek Yargıtay Kararları ve Uygulamalar

Özel evrakta sahtecilik suçu ile ilgili Yargıtay'ın verdiği bazı kararlar, bu suçun farklı durumlarda nasıl değerlendirildiğine dair önemli ipuçları sunar. Aşağıda bazı örnek olaylar ve Yargıtay kararları yer almaktadır:

  1. Sahte Kira Sözleşmesi Düzenlenmesi: Yargıtay, sahte olarak düzenlenen kira sözleşmesinin resmi belge niteliği taşımadığını, ancak bu belgenin bir işlemde kullanılması halinde özel belgede sahtecilik suçunun oluşacağını belirtmiştir. Örneğin, sahte bir kira sözleşmesinin vergi dairesine ibraz edilmesi halinde fail, TCK 207. madde gereğince cezalandırılır.

  2. Gerçek Bir Belgenin Sahtecilikle Değiştirilmesi: Gerçek bir belgenin sahtecilikle değiştirilip kullanılması durumunda Yargıtay, belgenin hukuki değerini değiştirip değiştirmediğinin araştırılması gerektiğini vurgulamıştır. Eğer bir belge üzerinde yapılan değişiklik, belgenin hukuki sonuç doğurmasını etkiliyorsa, fail bu suçu işlemiş sayılır.

  3. Sahte Abonelik Sözleşmesi Düzenlenmesi: Yargıtay, bir kişinin bilgisi dışında kimlik bilgileri kullanılarak sahte abonelik sözleşmesi düzenlenmesi durumunda, failin özel belgede sahtecilik suçundan cezalandırılması gerektiğine karar vermiştir.

  4. Sahte Banka Teminat Mektubu Düzenlenmesi: Sahte bir banka teminat mektubunun düzenlenip kullanılması durumunda, Yargıtay bu belgeyi özel belge olarak kabul etmiş ve failin özel belgede sahtecilik suçundan sorumlu tutulmasına hükmetmiştir.

  5. Faydasız Sahtecilik Halinde Beraat: Bir olayda sanığın sahte olarak düzenlediği belgenin gerçekte herhangi bir hukuki sonuç doğurmadığı ve aldatma yeteneğine sahip olmadığı anlaşılmıştır. Yargıtay, bu durumda failin beraatine karar vermiştir. Sahtecilik suçunda belgenin aldatma yeteneğinin olması ve zarar doğurma ihtimali taşıması önemlidir.

Sonuç

Özel evrakta sahtecilik suçu, hukuki değeri bulunan bir belgenin sahte olarak düzenlenmesi, değiştirilmesi veya kullanılması ile oluşan ciddi bir suçtur. Bu suç, bireyler arasındaki güven ilişkisini zedeleyerek kamu düzenini bozduğu için ciddi sonuçlar doğurur. Suçun işlenme şekli, kullanılan belgenin niteliği ve hukuki sonuçları, cezanın belirlenmesinde önemli rol oynar.

Sıkça Sorulan Sorular

Sahte imzanın cezası ne kadar?Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Sahte imza tespiti ne kadar sürer?Adli Tıp Kurumunda Kriminal imza incelemesi yaklaşık 6 ay sürebilirken, Emniyet Kriminal Laboratuvarlarında bu süre 1-3 ay arasında değişebilir.

Sahte imza belli olur mu?Sahtecilik yapan kişi, kendi imzasından bazı grafolojik özellikleri sahte imzaya yansıtabilir. Bu özellikler incelenerek imzanın kim tarafından sahte olarak atıldığı tespit edilebilir.

Sahte imza nereye şikayet edilir?Özel belgede sahtecilik şikayete bağlı bir suç değildir. Ancak, suçun dava zamanaşımı süresi 8 yıldır ve bu süre içinde savcılığa başvurulabilir.

İki farklı imza kullanmak suç mu?Hayır, suç değildir. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yazılı olmayan bir fiil suç olarak değerlendirilemez.

Bir imzanın kime ait olduğu nasıl anlaşılır?Grafoloji uzmanları mikroskop ve farklı ışık kaynakları kullanarak imzanın kim tarafından atıldığını tespit edebilir ve bu tespitler raporlaştırılır.

Evrakta sahtecilik cezası paraya çevrilir mi?Resmi belgede sahtecilik cezasının alt sınırı 2 yıl olduğu için, hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.

Bir imzanın ne zaman atıldığı tespit edilebilir mi?Yazının ya da imzanın atıldığı zamanı ve mürekkep yaşını tespit etmek mümkün değildir.

Resmi evrakta sahtecilik yüz kızartıcı suç mu?Evet, sahtecilik suçu Türk Ceza Kanunu’nda yüz kızartıcı suçlar arasında sayılmaktadır.

Sahte imza atılırsa ne olur?Resmi belgede sahtecilik yapan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Eğer kamu görevlisi tarafından işlenmişse ceza üç yıldan sekiz yıla kadar çıkabilir.

TCK 207 şikayete bağlı mı?Hayır, TCK m. 207 özel belgede sahtecilik suçu şikayete bağlı değildir. Şikayet süresi bulunmamaktadır.

Sahte imza incelemesi nasıl yapılır?İlk aşama imzanın dikkatli gözlemlenmesidir. İmza, yazım biçimi, kağıt kalitesi ve görsel özellikler açısından incelenir. Ardından mikroskop ve ışık kaynakları ile detaylı analiz yapılır.

Resmi evrakta sahtecilik suçu zamanaşımı kaç yıldır?Resmi belgede sahtecilik suçunun dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.

Sahte imza hangi suça girer?Sahte imza atma, TCK kapsamında "resmi belgede sahtecilik" suçu olarak değerlendirilir ve kamu güvenine karşı işlenen suçlardan biri olarak kabul edilir.

Sahte imzayı kimin attığı nasıl anlaşılır?Grafoloji uzmanları tarafından yapılan incelemelerle sahte imzanın kimin tarafından atıldığı tespit edilebilir. Mikroskop ve ışık kaynaklarıyla yapılan analizlerle imzanın sahte olduğu belirlenir.

Farklı imza atmak suç mu?Hayır, farklı imza atmak suç değildir.

Sahte raporun cezası nedir?Resmi belgede sahtecilik yapan kişiler iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suç kamu görevlisi tarafından işlenirse ceza üç yıldan sekiz yıla kadar çıkar.

TCK 211 nedir?Bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın ispatı veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla sahtecilik suçu işlendiğinde, ceza yarı oranında indirilir.

Başkasının yerine imza atmak suçu nedir?Başkasının yerine imza atmak, sahtecilik suçu kapsamına girer ve bu kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Başkası benim yerime imza atabilir mi?Başkası sizin yerinize imza atarsa, bu sahtecilik suçu kapsamına girer ve disiplin cezalarına ya da adli yaptırımlara yol açabilir.

Boş kağıda imza attım ne yapmalıyım?Boş kağıda atılan imza, kötüye kullanılabilir. Boş kağıda veya senede imza atmaktan kaçınmalısınız.

Evrakta sahtecilik cezası paraya çevrilir mi?Eğer özel belgede sahtecilik suçu işlenmişse, ceza 1 yıl veya altında ise hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.

Gerçeğe aykırı belge ne demek?Gerçeğe aykırı belge, sahteliği anlaşılmayan ve kişiyi yanıltıcı nitelikte olan belgedir. Özel bir incelemeye tâbi tutulmadıkça gerçeği anlaşılmayan belgeler sahte olarak kabul edilir.

Sahtecilik suçları nelerdir?Sahtecilik suçları, başkasını aldatmak için gerçeği değiştirmek veya hileli yollarla yalan beyanda bulunmaktır. Sahte belgeler, dolandırıcılık ve benzeri hileli davranışlar bu kapsamdadır.

Resmi belgede sahtecilik suçu memuriyete engel mi?Resmi belgede sahtecilik suçu işlemek, memuriyet için engelleyici bir neden olabilir.

Faydasız sahtecilik nedir?Hukuki olarak sonuç doğurmayan bir belge üzerinde yapılan sahtecilik, "faydasız sahtecilik" olarak adlandırılır.

TCK 204/1 nedir?Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi aldatıcı şekilde değiştiren ya da sahte belge kullanan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Sahte imza nasıl ispatlanır?İmzanın sahte olup olmadığının anlaşılması için mikroskop altında inceleme yapılır ve bu incelemeler sonucu imzanın sahte olup olmadığı ortaya çıkarılır.

İmzayı inkâr etmek suç mu?Bir kişi imzasını inkâr etmek isterse, sahtelik iddiasında bulunmak zorundadır. Aksi takdirde belge, aleyhine delil olarak kullanılabilir.

Fotoğraf üzerinden imza incelemesi yapılır mı?Fotokopi üzerinden imza incelemesi yapılması mümkün değildir. Yargıtay içtihatlarına göre, sadece orijinal belge üzerinde inceleme yapılabilir.

İmza taklidi anlaşılır mı?Taklit imzalar dikkatli incelemelerle anlaşılır. Gerçek imza hızlı ve doğal hareketlerle oluşur, sahte imza ise dikkatle oluşturulduğu için karakteristik özellikleri yansıtamaz.

Birinin yerine imza atmanın cezası nedir?Resmi belgede sahtecilik yapan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İmza tespit davası ne kadar sürer?İmza tespit davaları yaklaşık olarak 6-12 ay arasında sürmektedir. Ancak bu süre mahkemenin yoğunluğuna ve delillerin toplanmasına göre değişiklik gösterebilir.

 

 
 
 

Comments


Son Yazılar

bottom of page