Esnek çalışma modeli ne demek? Kamuda Esnek Çalışma Saatleri

Kamuda Esnek Çalışma ve Haftalık Çalışma Saatlerinin 45 Saatten 40'a Düşürülmesi: Mevcut Durum ve Hukuki Değerlendirme

1. Kamuda Esnek Çalışma

Kamuda Esnek Çalışma Uygulaması:Esnek çalışma, özellikle pandemi sürecinde gündeme gelen ve kamu çalışanları için de uygulamaya konulan bir çalışma düzenidir. Esnek çalışma, çalışanların belirli bir süre zarfında, belirli bir mekânda bulunma zorunluluğunu ortadan kaldırarak, çalışma saatlerini ve yerini daha esnek bir şekilde düzenlemeyi amaçlar. Bu model, kamu sektöründe çalışanların iş-yaşam dengelerini koruma ve verimliliği artırma amacıyla uygulanmaktadır.

Hukuki Dayanaklar:Türk İş Hukuku’nda esnek çalışma ile ilgili düzenlemeler 4857 sayılı İş Kanunu'nda yer almaktadır. Ancak, kamuda esnek çalışma, iş kanunu yerine 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında düzenlenmektedir. 657 sayılı Kanun, devlet memurlarının çalışma şartlarını ve sürelerini belirlerken, esnek çalışma gibi uygulamalara dair hükümler de içerir. Esnek çalışmanın uygulanması, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve ilgili yönetmelikler ile düzenlenmiştir. Örneğin, COVID-19 pandemisi sürecinde, kamu kurumlarında uzaktan çalışma ve esnek çalışma gibi modeller geçici olarak uygulanmıştır.

Mevcut Durum:Pandemi sonrasında da esnek çalışma modelleri kamu sektöründe kalıcı hale getirilmeye çalışılmaktadır. Ancak, bu konuda mevzuatın tam anlamıyla güncellenmesi ve kalıcı düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Şu anki durumda, esnek çalışma modelleri kamu kurumlarının inisiyatifinde ve geçici uygulamalar şeklinde devam etmektedir.

2. Haftalık Çalışma Saatlerinin 45 Saatten 40'a Düşürülmesi

Mevcut Durum:Türkiye’de çalışma hayatında haftalık çalışma süresi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesi uyarınca 45 saat olarak belirlenmiştir. Bu süre, işverenin takdirine bağlı olarak haftanın çalışılan günlerine eşit şekilde bölünmek suretiyle uygulanır. Yani, günde 9 saatlik bir mesai süresi öngörülmektedir.

Haftalık 45 Saatten 40 Saate Düşürülmesi Tartışmaları:Son yıllarda haftalık çalışma süresinin 45 saatten 40 saate düşürülmesi yönünde talepler artmaktadır. Bu talepler, çalışanların daha fazla sosyal zaman geçirebilmeleri ve iş-yaşam dengelerinin daha iyi sağlanabilmesi amacıyla gündeme gelmiştir. Avrupa'da bazı ülkelerde uygulanan haftalık 40 saat çalışma süresi, Türkiye’de de çalışan kesim tarafından talep edilmektedir. Ancak, bu konuda henüz yasal bir düzenleme yapılmamıştır ve haftalık çalışma süresi halen 45 saat olarak uygulanmaktadır.

Hukuki Dayanaklar:4857 sayılı İş Kanunu'nun 63. maddesi, işçilere uygulanacak haftalık çalışma süresini düzenler. Yasal olarak bu sürenin 45 saatten 40 saate düşürülmesi, kanunda değişiklik yapılmasını gerektirir. Bu tür bir değişikliğin hayata geçirilmesi, TBMM'de yapılacak yasal düzenlemeler ile mümkündür.

Görüşler ve Olası Gelişmeler:Çalışma saatlerinin düşürülmesi konusunda sendikalar, sivil toplum kuruluşları ve işçi temsilcileri tarafından yapılan baskılar, bu konunun gündemde kalmasını sağlamaktadır. İş dünyasının bu konuda nasıl bir pozisyon alacağı ve ekonomik etkiler de dikkate alınarak yapılacak değerlendirmeler sonucunda, ilerleyen süreçte yasal düzenlemelerin yapılması mümkündür. Ancak, bu konuda atılacak adımlar, çalışma hayatının yeniden şekillenmesine yönelik önemli bir değişiklik olacaktır.

Sonuç:Kamuda esnek çalışma ve haftalık çalışma saatlerinin 45 saatten 40 saate düşürülmesi, Türkiye’de çalışma hayatının yeniden şekillendirilmesine yönelik önemli konulardır. Mevcut yasal düzenlemeler, bu iki konuda yapılacak değişikliklerin TBMM'de yapılacak yasal düzenlemelerle mümkün olabileceğini göstermektedir. İş dünyasının, çalışanların ve ilgili otoritelerin bu konudaki taleplerinin dikkate alınarak yapılacak değerlendirmeler, çalışma hayatının daha dengeli ve verimli hale getirilmesine katkı sağlayacaktır.