İptal edilen uçuşlarda tazminat alınır mı? Uçağım iptal oldu haklarım neler? Rötar tazminatı nasıl alınır? Bilet iptal güvencesi ne kadar?

Uçuş İptallerinde Yolcunun Hakları

Hava ulaşımı, günümüzde lüks bir tercih olmaktan çıkmış, hayatın bir parçası haline gelmiştir. Artan hava yolu kullanımıyla birlikte, bu sektörde bazı sorunlar da kaçınılmaz olmuştur. Bu sorunların en önemlisi "uçuş iptalleridir"

Ailesini ziyaret etmek amacıyla, İstanbul’dan Denizli'ye gitmek için, X Hava Yolu Şirketi’nden satın alınan biletin iptali halinde yolcunu haklarını biliyor olması önem arz edecektir.

Nasıl ki kara ulaşımının yaygınlaşmasıyla yolcuların haklarını korumaya yönelik düzenlemeler yapılmışsa (bkz: TTK), hava yoluyla seyahat eden yolcuların haklarını koruyan düzenlemeler de hayata geçirilmiştir. Bu bağlamda, 01.01.2012 tarihinden itibaren geçerli olan "Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (SHY-YOLCU)"bu tür durumlarda yolcuların haklarını güvence altına almayı amaçlamaktadır.

Bu yazıda, özellikle kış aylarında sıkça karşılaşılan uçuş iptalleri durumunda yolcuların hakları, söz konusu yönetmelik çerçevesinde ele alınacaktır.

Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik Amaç ve Kapsamı

Bu yönetmelik, havayolu ile seyahat eden yolcuların haklarını düzenlemektedir. Yolcunun ücretsiz ya da indirimli seyahat etmesi, yönetmelikten faydalanmasını engellemediği gibi, biletin para ödenerek mi, yoksa mil veya puan kullanılarak mı alındığı da fark etmez.

Yolcular, iç hat uçuşlarında koşulsuz olarak bu yönetmelikte belirtilen haklardan yararlanabilir. Dış hat uçuşlarında ise, hizmeti sunan şirketin TTK hükümlerine göre Türk şirketi olup olmadığına ve uçuşun Türkiye’ye mi, yoksa Türkiye’den mi olduğuna bakılmalıdır. Eğer hizmeti sunan şirket Türk şirketi ise, uçuşun nereden olduğu fark etmeksizin yolcu yönetmelik hükümlerinden yararlanır. Hizmeti sunan şirket yabancı ise, uçuşun Türkiye’den başlaması koşuluyla yolcu yönetmelik hükümlerinden yararlanır.

Her iki durumda da, uçuşun tarifeli ya da tarifesiz olması bir değişikliğe yol açmaz.

Uçuşun İptali

Uçuşun iptal edilmesi durumunda, uçuşu gerçekleştiren hava taşıma işletmesi bazı yükümlülükler altına girer. Bu yükümlülükler, uçuşu gerçekleştiren hava taşıma işletmesinin yolcu ile mevcut bir sözleşme kapsamında veya başka bir kişi adına uçuşu gerçekleştiren işletme olması durumunda geçerlidir.

Uçuşun iptal edilmesi halinde, hava taşıma işletmesinin yükümlülükleri şunlardır:

1. Bilgilendirme Yükümlülüğü

Uçuş iptali durumunda, yolcuların bu iptalden haberdar edilmesi zorunludur. Ayrıca, iptalle birlikte alternatif ulaşım yolları hakkında da bilgi verilmelidir. Yolcunun iptal hakkında bilgilendirilip bilgilendirilmediği ve ne zaman bilgilendirildiği konusundaki ispat yükümlülüğü, hava taşıma işletmesine aittir. Eğer yolcu, kendisine bilgi verilmediğini iddia ederse, bu iddianın aksini ispatlama yükümlülüğü hava taşıma işletmesine aittir.

Yolcu, iletişim bilgilerini hava taşıma işletmesine vermemişse veya yanlış vermişse, hava taşıma işletmesi bilgilendirme yükümlülüğünden sorumlu tutulmaz, ancak diğer yükümlülükleri devam eder.

2. Bilet Bedelinin İadesi veya Güzergah Değişikliği Yükümlülüğü

Havayolu işletmesi, yolcuya bir yardım teklifi sunmak zorundadır. Bu yardım teklifinde, yolcunun tercihine bağlı olarak iki seçenek bulunur: Bilet bedelinin iadesi veya güzergah değişikliği.

a. Bilet Bedelinin İadesi

Yolcu bilet bedelinin iadesini talep ederse, iade aşağıdaki şekillerde olabilir:

• Nakit olarak,

• Elektronik banka havalesiyle, banka ödeme emriyle veya banka çekiyle,

• Yolcunun rızasıyla seyahat fişi ve/veya diğer hizmet şeklinde.

b. Güzergah Değişikliği

Yolcu, iptal edilen uçuş yerine en kısa sürede son varış noktasına güzergah değişikliği yapılmasını talep edebilir. Güzergah değişikliği için seyahat koşullarının benzer olması gerekir. Yolcu ayrıca, farklı bir tarihte güzergah değişikliği talep edebilir. Bu durumda da seyahat koşullarının benzer ve seferde uygun koltuk bulunması gerekmektedir.

3. Hizmet Verme Yükümlülüğü

Uçuş iptali durumunda bekleme süresi uzarsa, havayolu işletmesi yolcuya bazı hizmetler sunmak zorundadır. Beklemenin süresine bağlı olarak yolcuya yiyecek, içecek ikramı ve iletişim imkanı sağlanmalıdır. Bekleme bir gün veya daha fazla sürerse, havayolu işletmesi yolcuya konaklama ve transfer hizmeti sunmalıdır.

4. Tazminat Ödeme Yükümlülüğü

Yolculuk iptal edilirse, bazı durumlarda havayolu işletmesi yolcuya tazminat ödemek zorundadır. Ancak, seyahatin olağanüstü bir durum nedeniyle iptal edildiği ve tüm önlemlerin alındığı ispat edilirse, tazminat ödeme yükümlülüğü ortadan kalkar.

Tazminat miktarı iç hat uçuşlarında 100 Avro karşılığı Türk Lirası, dış hat uçuşlarında ise uçuş mesafesine göre 250-600 Avro arası Türk Lirası olarak belirlenmiştir. Bu tazminatlar, biletin satın alındığı tarihteki TCMB döviz satış kuru üzerinden hesaplanır.

Havayolu işletmesinin tazminat ödemesi için aşağıdaki şartlardan biri gerçekleşmiş olmalıdır:

• Yolculuk tarihinden en geç iki hafta öncesine kadar iptalden haberdar edilmemişse,

• Yolculuk tarihinden iki hafta ile yedi gün öncesine kadar iptalden haberdar edilip yolculuk bitiş saatinde dört saatten fazla bir gecikme olmamışsa,

• Yolculuk tarihinden en geç yedi gün öncesine kadar iptalden haberdar edilip, önerilen alternatif uçuş planı yolcunun planını ciddi şekilde bozuyorsa.

Bu tazminat, teknik anlamda bir tazminat değildir; adeta bir cezai şart niteliğindedir. Yönetmelikte belirtilen koşullar gerçekleşmese bile, oluşan zarar için genel hükümler çerçevesinde tazminat talep edilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

İptal edilen uçuşlarda tazminat alınır mı?

Evet, iptal edilen uçuşlarda belirli koşullar altında tazminat alınabilir. Ancak, havayolu şirketi yolcuyu uçuş tarihinden en az iki hafta önce bilgilendirirse veya olağanüstü durumlar nedeniyle iptal gerçekleşmişse, tazminat ödeme yükümlülüğü ortadan kalkabilir. Ayrıca, yolcunun bilgilendirilip alternatif bir uçuş teklif edilmesi durumunda da tazminat hakkı doğmayabilir.

Uçuşum iptal olursa ne olur?

Uçuşunuz iptal olursa, havayolu şirketi size çeşitli seçenekler sunmak zorundadır. Bu seçenekler arasında bilet bedelinin iadesi, güzergah değişikliği ve beklemeniz gerekirse yiyecek, içecek ve konaklama gibi hizmetler sağlanması bulunur. Ayrıca, tazminat hakkınız da olabilir.

Uçuş hangi şartlarda iptal olur?

Uçuşlar hava koşulları, teknik arızalar, grevler, güvenlik tehditleri gibi çeşitli nedenlerle iptal edilebilir. Ayrıca, havayolu şirketlerinin operasyonel nedenlerle veya yasal gereklilikler doğrultusunda da uçuşları iptal etme hakkı vardır.

Rötar tazminat hakkı nasıl alınır?

Rötar durumunda tazminat hakkı, rötarın süresine ve uçuşun mesafesine bağlı olarak doğar. Yolcunun bu hakkı kazanabilmesi için, rötarın minimum 3 saat olması ve uçuşun 1500 kilometreden uzun bir mesafeye yapılması gerekir. Tazminat başvurusu, havayolu şirketine yazılı olarak yapılmalıdır.

Uçağım iptal oldu, haklarım neler?

Uçuşunuz iptal olduğunda, havayolu şirketi size bilet bedelinin iadesi veya güzergah değişikliği seçeneklerini sunmalıdır. Ayrıca, beklemeniz gerekirse yiyecek, içecek ve konaklama gibi hizmetler de sağlanmalıdır. Bazı durumlarda, iptal nedeniyle tazminat alma hakkınız da olabilir.

Uçak rötar tazminatı nasıl alınır?

Rötar tazminatı almak için, uçuşunuzun en az 3 saat gecikmiş olması gerekir. Tazminat başvurusunu doğrudan havayolu şirketine yapmanız gerekmektedir. Başvuru esnasında bilet bilgilerinizi ve gecikmenin neden olduğu zararı belirten belgeleri sunmanız faydalı olacaktır.

Uçak ertelenince tazminat alınır mı?

Uçuş ertelendiğinde, ertelenme süresi ve yolcunun bu erteleme nedeniyle yaşadığı mağduriyet dikkate alınarak tazminat hakkı doğabilir. Ertelemenin uzunluğu ve erteleme nedeniyle yaşanan gecikmenin süresi tazminat hakkını belirler.

Uçuş iptali tazminat başvurusu nereye yapılır?

Uçuş iptali tazminat başvurusu, uçuşu gerçekleştiren havayolu şirketine yapılmalıdır. Başvuru, genellikle yazılı olarak yapılır ve iptalden kaynaklanan zararların belgelendirilmesi gerekebilir.

Uçuş tazminatı nedir?

Uçuş tazminatı, iptal, rötar veya başka bir olumsuz durum nedeniyle yolcunun yaşadığı mağduriyetin karşılanması amacıyla havayolu şirketi tarafından ödenen paradır. Bu tazminat, yolcunun uçuş mesafesine ve yaşadığı gecikmenin süresine göre değişiklik gösterir.

Uçak kaç saat gecikirse tazminat?

Uçuşunuzun en az 3 saat gecikmesi durumunda tazminat hakkınız doğabilir. Gecikmenin süresi ve uçuşun mesafesi tazminat miktarını etkileyebilir.

Havayolu şirketinin uçuşunu iptal etmesi durumunda yolcunun hakları nelerdir?

Uçuş iptali durumunda yolcu, bilet bedelinin iadesi, güzergah değişikliği ve beklemesi durumunda yiyecek, içecek ve konaklama hizmetleri talep edebilir. Ayrıca, belirli şartlar altında tazminat hakkı da vardır.

Karlı havada uçuş iptal olur mu?

Karlı hava koşulları, uçuşların güvenliğini tehlikeye sokabileceği için uçuşların iptal edilmesine neden olabilir. Bu durumlarda, havayolu şirketi yolcuları bilgilendirmek ve alternatif seçenekler sunmakla yükümlüdür.

Uçuşa ne kadar kala iptal edilir?

Uçuş iptalleri genellikle son ana kadar yapılabilir, ancak havayolu şirketleri genellikle yolcuları en az 2 hafta önceden bilgilendirmeye çalışır. Eğer iptal son anda gerçekleşirse, yolculara alternatif uçuşlar sunulmalı veya tazminat ödenmelidir.

Uçuş iptallerinde tazminat ödeme yükümlülüğü hangi durumda ortadan kalkar?

Tazminat ödeme yükümlülüğü, uçuşun olağanüstü durumlar (örneğin, doğal afetler, güvenlik tehditleri) nedeniyle iptal edilmesi veya yolcunun en az iki hafta önceden bilgilendirilmesi durumunda ortadan kalkar.