İşyeri-Dükkan Kira Artış Hesaplama 2024

Türkiye'de 2024 Yılı Kasım Ayı İçin İşyeri ve Konuta Kanunen Uygulanabilecek Zam Miktarı

Türkiye’de kira sözleşmelerine yapılacak zam oranları, Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesi ile düzenlenmiştir. Bu madde, hem konut hem de işyeri kiralarına yapılacak zam oranlarını belirlerken, kiracıların korunmasını amaçlar. 2024 yılı Kasım ayı için geçerli olacak kira artış oranı, TÜİK’in açıkladığı verilere göre belirlenmiştir. TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), 2024 Ekim ayında on iki aylık ortalamalara göre %62,02 olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda, Kasım ayında kira artışı yapılacaksa, bu oran üzerinden zam yapılacaktır.

Bu yazıda, 2024 yılı Kasım ayı için işyeri ve konut kiralarına uygulanabilecek zam miktarlarını örneklerle açıklayacağız. Kira sözleşmelerini yenilemek isteyen kiralayan ve kiracıların, bu hesaplamaları dikkate alarak karşılıklı olarak yasal çerçeve içinde hareket etmeleri büyük önem taşımaktadır. Özellikle kira artış oranlarının doğru bir şekilde hesaplanması, her iki tarafın da mağduriyet yaşamamasını sağlar ve uzun vadeli kira ilişkilerinin sürdürülmesine katkıda bulunur.

Konut Kiralarında Zam Oranı: 2024 Kasım

Konut kiralarına yapılacak zam oranı, Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi uyarınca, TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre belirlenir. Kasım 2024 itibarıyla, bu oran %62,02 olarak belirlenmiştir. Bu oran, kira artışlarının belirli bir sınır içinde kalmasını sağlayarak kiracıların ekonomik açıdan zorlanmasını önlemeye yöneliktir. Bu nedenle kiralayan ve kiracı arasında yapılacak olan kira artış anlaşmalarında bu oranın aşılmaması zorunludur.

Örnek:

• 2023 yılı Kasım ayında kira bedeli: 8.000 TL

• 2024 yılı Kasım ayında uygulanacak TÜFE oranı: %62,02

2024 yılı Kasım ayında uygulanabilecek maksimum kira artışı:

• 8.000 TL x %62,02 = 4.961,6 TL (artış miktarı)

• Yeni kira bedeli: 8.000 TL + 4.961,6 TL = 12.961,6 TL

Bu örnekte, 2023 yılı Kasım ayında 8.000 TL olan kira bedeli, 2024 yılı Kasım ayında en fazla 12.961,6 TL’ye çıkarılabilir. Bu tür bir artış oranı, kiracının ekonomik koşullarını zorlama ihtimaline karşı sınırlandırılmıştır. Ayrıca, bu şekilde belirlenen kira artışı, kiralayanın da mülkünü ekonomik olarak sürdürülebilir bir şekilde kiraya verebilmesini sağlar.

İşyeri Kiralarında Zam Oranı: 2024 Kasım

İşyeri kiralarında da aynı zam oranı geçerlidir. TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre %62,02 oranında bir artış yapılabilir. Bu oran, işyerlerinin kira bedellerinin ekonomik dengeleri bozmayacak şekilde güncellenmesine imkân tanır. Kiralayan ve kiracı arasındaki dengeyi sağlamak, işyerlerinde sürdürülebilir kira ilişkilerinin devamı açısından oldukça önemlidir.

Örnek:

• 2023 yılı Kasım ayında işyeri kira bedeli: 15.000 TL

• 2024 yılı Kasım ayında uygulanacak TÜFE oranı: %62,02

2024 yılı Kasım ayında uygulanabilecek maksimum işyeri kira artışı:

• 15.000 TL x %62,02 = 9.303 TL (artış miktarı)

• Yeni kira bedeli: 15.000 TL + 9.303 TL = 24.303 TL

Bu örnekte, 2023 yılı Kasım ayında 15.000 TL olan işyeri kira bedeli, 2024 yılı Kasım ayında en fazla 24.303 TL’ye çıkarılabilir. Bu artış oranı, hem kiracının işyerini kullanmaya devam etmesini sağlamakta hem de kiralayanın mülkünü piyasa şartlarına uygun bir bedelle kiraya verebilmesine olanak tanımaktadır. Bu düzenlemeler, taraflar arasındaki kira ilişkisinin sağlıklı bir şekilde devam etmesi için oldukça önemlidir.

Kanuni Düzenleme ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Türk Borçlar Kanunu Madde 344: "Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural konut ve çatılı işyeri kiralarında uygulanır. Tarafların bu konuda bir anlaşma yapmamış olmaları durumunda, kira bedeli bir önceki kira yılının TÜFE artış oranını geçmemek koşuluyla hakim tarafından belirlenir. Bu durumda taraflar, belirlenen oranın üzerinde bir artış talep edemez ve kira bedeli bu yasal sınırlar çerçevesinde şekillenir. Kira artış oranının belirlenmesi konusunda tarafların anlaşmazlık yaşaması halinde, hâkim durumu değerlendirerek adil bir karar verecektir. Kiracıların ekonomik açıdan zorlanmaması ve aşırı fiyat artışlarından korunması amacıyla bu tür düzenlemeler getirilmiştir. Aynı zamanda, kiralayanların da mülklerini güncel piyasa koşullarına uygun şekilde kiraya verebilmeleri için belirli hakları saklı tutulmaktadır.

Bu madde, kira artışlarında uygulanacak üst sınırı belirler ve taraflar arasında denge sağlamayı hedefler. Kiralayan ve kiracı arasında yapılacak olan anlaşmalar, bu sınırları aşamaz ve tarafların ekonomik çıkarları doğrultusunda yasal düzenlemeler ışığında bir denge kurulması sağlanır. Bu düzenleme, hem kiracının korunması hem de kiralayanın mülk değerini koruma hakkını güvence altına almak için getirilmiştir. Bu yasal çerçeve, kira ilişkilerinde karşılıklı olarak adil ve sürdürülebilir bir düzen kurmayı amaçlamaktadır. Kiracıların aşırı kira artışları nedeniyle mağdur olmalarının önüne geçilirken, kiralayanların da mülklerini uygun bir değerle kiraya vermeleri sağlanmaktadır.

Kira artış oranları belirlenirken, taraflar arasındaki iletişim ve şeffaflık büyük önem taşır. Kiracının ekonomik olarak zorlanmaması, kiralayanın ise mülkünün değer kaybı yaşamaması adına, yasal düzenlemeler ışığında her iki tarafın da hakları korunmalıdır. Bu noktada tarafların kira sözleşmesi yenileme süreçlerinde dikkatli olmaları, kira artış oranlarını belirlerken ilgili düzenlemeleri göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Kiracının korunması ve kiralayanın haklarının gözetilmesi, kira ilişkisinin sağlıklı ve uzun ömürlü olmasının temel şartıdır.

Sonuç

2024 yılı Kasım ayı için kira artışları, TÜİK tarafından açıklanan %62,02’lik TÜFE oranı dikkate alınarak yapılmalıdır. Hem konut hem de işyeri kiralarında Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi uygulanarak, yasal sınırlar içerisinde hareket edilmeli ve bu sınırların dışına çıkılmamalıdır. Bu sayede, hem kiracıların korunması sağlanır hem de kiralayanların hakları yasal çerçevede korunmuş olur. Tarafların kira sözleşmesi yenilerken bu hesaplamaları dikkate almaları, taraflar arasında ileride doğabilecek uyuşmazlıkların önlenmesine de katkı sağlayacaktır.

Kira artış oranları belirlenirken, yasal düzenlemelere uygun hareket edilmesi, her iki tarafın da mağduriyet yaşamaması açısından büyük önem taşır. Ayrıca, kira bedelinin yeniden belirlenmesi sürecinde tarafların şeffaf ve iletişim içinde olması, karşılıklı güven ortamının sürdürülmesine katkı sağlar. Bu çerçevede, kira sözleşmesi yenilenirken bu hesaplamalar dikkate alınmalı ve kira artışı bu yasal düzenlemelere uygun olarak yapılmalıdır. Taraflar arasında sağlanacak karşılıklı güven ve anlayış, uzun vadede sağlıklı bir kira ilişkisi kurmanın temel şartıdır. Bu nedenle, kira sözleşmesi yenileme sürecinde yapılacak artışlar konusunda açık ve dürüst bir iletişim kurulması büyük önem arz eder. Hem kiralayan hem de kiracı açısından adil bir artış oranı belirlenmesi, tarafların ilişkilerini güçlendirir ve kira ilişkisinin sürdürülebilir olmasına katkı sağlar. Bu yasal düzenlemeler ve karşılıklı güvene dayalı bir ilişki ile, kira artış süreci her iki taraf için de memnuniyet verici bir şekilde sonuçlanacaktır.